Anasayfa
GENEL ESASLAR
Askerlik hizmeti, T.C. Anayasasının 72 nci maddesi gereğince her Türk'ün hakkı ve aaaaidir.
Askerlik hizmeti 1111 Sayılı Askerlik Kanunu ile 1076 Sayılı Yedek Subay ve Yedek Astsubaylar Kanunu gereğince düzenlenmiştir.
Dört
yıllık yüksek okuldan daha az süreli öğrenim gören yükümlüler askerlik
yükümlülüklerini Er/Erbaş olarak yerine getirirler.
TANIMLAR
ASKERLİK ÇAĞI:
Her
erkek ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının nüfus kütüğünde yazılı olan
yaşına göre, 20 yaşına girdiği yılın ocak ayının birinci gününden
başlayarak, erbaş ve erler için 41 yaşına girdiği yılın ocak ayının
birinci gününde biten süredir. Subay ve astsubayların askerlik çağı
bitim süreleri 5434 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda
belirtilen süreler kadardır.
YÜKÜMLÜ :
Askerlik
hizmetini, Askerlik Kanunu ve/veya Yedek Subay ve Yedek Askerî Memurlar
Kanunu ve değişiklikleri gereğince yerine getirecek olan her erkek Türk
vatandaşıdır.
İLK YOKLAMA:
Her yıl askerlik çağına giren yükümlülerin miktarını, adreslerini ve kimliklerini tespit etmek maksadıyla yapılan işlemlerdir.
SON YOKLAMA :
Yükümlülerin, asker edilmeleri veya askerlik hizmetinden muaf tutulmaları için yapılan işlemlerdir.
ASKERLİĞE ELVERİŞLİDİR :
Türk
Silâhlı Kuvvetleri Ssağlık Yeteneği Yönetmeliğine göre; sağlık
yönünden, askerlik hizmetini ifa etmesine mâni bir hastalık veya
arızası bulunmamak.
ASKERLİĞE ELVERİŞLİ DEĞİLDİR :
Türk
Silâhlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğine göre; sağlık yönünden
askerlik hizmetini ifa edemeyecek derecede hastalık veya arızası
bulunmak.
KAYNAK :
O yıl askerlik çağına girenlerle, bunlarla işleme tâbi yükümlülerden askerliklerine karar alınanların miktarıdır.
YÜKÜMLÜ SAYISI :
Bir askerlik şubesinin kayıtlarında bulunan, yasada yazılı yaş sınırı içindeki yerli ve yabancı yükümlülerin tamamıdır.
EMSAL :
Yükümlülerden
birlikte son yoklama işlemine tâbi tutulan veya tutulması gereken
doğumlular, sevkte ise, birlikte sevk edilmesi gereken celp grubudur.
YOKLAMA KAÇAĞI :
Yoklamaları
için bulundukları yerdeki askerlik şubelerine veya yurt dışı
temsilciliklerine, yasal süresi içinde kanunî bir özürü olmaksızın
gelmeyenler ile özürlerini bildirmeyenlerdir.
SAKLI :
Askerlik çağına girdiği halde isimlerini nüfus kütüğüne yazdırmamış olan yükümlülerdir.
ERTESİ YILA BIRAKMA :
Son yoklama sırasında yasada belirtilen sebeplerden dolayı (öğrenci, hapis) bir sonraki doğumla işleme tâbi yükümlülerdir.
SEVK TEHİRİ :
Askerliğine karar alınmış olduğu halde, yasada yazılı sebeplerden dolayı sevkleri geri bırakılan yükümlülerdir.
CELP GRUBU :
Ayrıldıkları
hizmet şekillerine göre yükümlülüklerini yerine getireceklerin, millî
savunma bakanlığınca tespit edilecek silâh altına alınma tarihleridir.
CELP DÖNEMİ :
Birbirini takip eden iki celbin, başlangıç tarihleri arasındaki süredir.
MUVAZZAFLIK DÖNEMİ:
Yükümlünün, askerlik şubesinden birliğine, sevk tarihinden başlayıp terhis tarihine kadar geçen süredir.
BAKAYA :
Sevk
için çağrıldıkları halde, sevkin son gününe kadar gelmeyenler ile sevk
edildikleri halde, kendilerine tanınan yol süresi sonuna kadar
birliklerine özürsüz katılmayan yükümlülerdir.
GEÇ İLTİHAK BAKAYASI :
Askerlik şubesinden sevkini müteakip, yol süresi içinde tertip edildiği eğitim merkezine özürsüz olarak geç katılanlardır.
FİRAR :
Kıt’asından
veya görevi icabı bulunmak zorunda olduğu yerden izinsiz olarak altı
günden fazla uzaklaşanlar ile izin, istirahat ve hava değişimi alarak
ayrılanlardan dönmeye mecbur bulundukları günden itibaren altı gün
içinde özürsüz olarak gelmeyenlerdir.
KISA SÜRELİ KAÇMA :
Kıt’asından veya görevi icabı bulunmak zorunda olduğu yerden izinsiz olarak yedi tam günden az süre ayrılanlardır.
İZİN TECAVÜZÜ :
İzin bitimini müteakip yirmi dört saat içinde birliğine katılmayanlardır.
HAVA DEĞİŞİMİ TECAVÜZÜ :
Hava
değişimi bitimini müteakip kıt’asına sevkini yaptırmayanlar ile sevkini
yaptırdığı halde altı tam gün içinde birliğine katılmayanlardır.
BEDELLİ ASKERLİK YÜKÜMLÜSÜ :
Askerlik
hizmetini yerine getirmiş sayılabilmeleri için ödemeleri gereken bedeli
ödeyerek askerlik hizmetini Askerlik Kanunu ile Yedek Subay ve Yedek
Askerî Memurlar Kanununa göre yapmakla yükümlü bulunan Türk
vatandaşıdır.
DÖVİZLE ASKERLİK YÜKÜMLÜLÜĞÜ :
Yükümlülerin
temel askerlik eğitimini yapmaları ve başvuru sırasında belirlenen
ödeme takvimine uygun olarak yasada belirtilen dövizi ödemeleridir.
BEDEL :
Yasada belirtilen döviz veya karşılığı konvertıbl yabancı ülke parasıdır.
YABANCI ÜLKEDE ÇALIŞAN İŞÇİ :
Yabancı
ülkede oturma veya çalışma iznine sahip olarak bir işveren ile yapılan
hizmet akdine göre fiilen yabancı ülkede bulunan ve ücretini yabancı
ülke parası olarak alan ve sıfatı devam eden yükümlülerdir.
DONATAN :
Kendisine
ait olan veya başkasına ait olup da kiraladığı yabancı bandıralı
gemiyle, yabancı ülkelerde deniz ticareti yapan kimsedir.
İŞVEREN :
Yabancı
ülkede oturma veya çalışma iznine sahip olarak bir iş yerini işveren
olarak fiilen o ülkede bulunmak suretiyle çalıştırdığını belgeleyen ve
bu sıfatı devam eden yükümlülerdir.
GEMİ ADAMI :
Bir
hizmet akdine dayanarak yabancı bayraklı gemilerde fiilen çalışan ve
ücretlerini yabancı ülke parası olarak alan ve bu sıfatı devam eden
yükümlülerdir.
HERHANGİ BİR MESLEK VEYA SANATI İCRA EDEN KİŞİ :
Yabancı
ülkede oturma veya çalışma iznine sahip olarak, işçi veya işveren
tanımı dışında kalan, herhangi bir sanat veya mesleği, fiilen yabancı
ülkede icra ettiğini o ülke resmî makamlarınca verilmiş resmî
belgelerle kanıtlayan ve bu sıfatı devam eden yükümlülerdir.
OTURMA VEYA ÇALIŞMA İZNİ :
Yükümlülere,
bulundukları yabancı ülkelerin kanunlarına göre verilen ve bu ülke
sınırları içinde geçerli bulunan oturma veya çalışmaya ilişkin izindir.
MUHABİR BANKA:
Dövizle
askerlikle ilgili olarak, yükümlülerce ödenecek dövizlerin, T.C. Merkez
Bankasına gönderilmesi için bu banka tarafından belirlenmiş bankalar ve
kuruluşlardır.
GÖÇMEN:
Fert olarak veya toplu halde
yerleşmek maksadıyla ve geri dönmemek üzere bulunduğu ülkeden ayrılarak
Türkiye’ye gelen, Türk Kültürüne bağlı ve Türk Soyundan kişilerdir.
MÜLTECİ:
Yerleşmek maksadıyla olmayıp, bir zaruret nedeniyle geçici olarak oturmak üzere Türkiye’ye sığınan kişilerdir.
ECNEBİ:
Bir devlete nazaran, kendi tâbiiyetinde olmayan kişilerdir.
HAYMATLOS :
Hiçbir devlet tâbiiyetinde olmayan kişilerdir.
YEDEKLİK YOKLAMASI :
Yükümlülerin
yedeklik dönemindeki sağlık, tahsil durumları ile diğer yetenekleri ve
adreslerindeki değişiklikleri belirtmek maksadıyla yapılan işlemlerdir.
ER:
İhtiyaçları devlet tarafından deruhte ve temin olunan rütbesiz askerdir.
ERBAŞ:
İhtiyaçları devlet tarafından deruhte ve temin olunan onbaşı ve çavuş rütbelerini haiz askerdir.
ASKERLİK NUMARASI :
Yükümlülerin
askerlik daire kodu, askerlik şubesi kodu, doğum yılı ve askeralma
kütük numarasının birleşmesinden meydana gelen 12 haneli sayı
dizisidir. Askerlik numarası her yükümlü için bir tane olup birden
yükümlüye aynı numaranın verilmesi ihtimali bulunmamaktadır.
Örnek: 077419640430
07 : Şanlıurfa Askerlik Şubesinin bağlı bulunduğu Diyarbakır Askerlik Dairesinin kodu
74 : Yükümlünün kayıtlı bulunduğu Şanlıurfa Askerlik Şubesinin kodu
1964 : Yükümlünün doğum yılı
0430
: Yükümlünün askeralma kütük numarası
YOKLAMA DÖNEMLERİ
İLK YOKLAMA (1 NİSAN - 30 NİSAN)
Her
yıl askerlik çağına girenlerin nüfus kayıtlarındaki bilgileri içeren
ilk yoklama kimlik çizelgeleri 1-30 Nisan tarihleri arasında, nüfusa
kayıtlı olunan yerin köy veya mahalle muhtarlıkları ile askerlik
şubelerinde askıya çıkarılmak suretiyle ilân edilir. (1111 Sayılı
Askerlik Kanunu Madde-83 )
Askerlik hizmeti, T.C. Anayasasının 72 nci maddesi gereğince her Türk'ün hakkı ve aaaaidir.
Askerlik hizmeti 1111 Sayılı Askerlik Kanunu ile 1076 Sayılı Yedek Subay ve Yedek Astsubaylar Kanunu gereğince düzenlenmiştir.
Dört
yıllık yüksek okuldan daha az süreli öğrenim gören yükümlüler askerlik
yükümlülüklerini Er/Erbaş olarak yerine getirirler.
TANIMLAR
ASKERLİK ÇAĞI:
Her
erkek ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının nüfus kütüğünde yazılı olan
yaşına göre, 20 yaşına girdiği yılın ocak ayının birinci gününden
başlayarak, erbaş ve erler için 41 yaşına girdiği yılın ocak ayının
birinci gününde biten süredir. Subay ve astsubayların askerlik çağı
bitim süreleri 5434 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda
belirtilen süreler kadardır.
YÜKÜMLÜ :
Askerlik
hizmetini, Askerlik Kanunu ve/veya Yedek Subay ve Yedek Askerî Memurlar
Kanunu ve değişiklikleri gereğince yerine getirecek olan her erkek Türk
vatandaşıdır.
İLK YOKLAMA:
Her yıl askerlik çağına giren yükümlülerin miktarını, adreslerini ve kimliklerini tespit etmek maksadıyla yapılan işlemlerdir.
SON YOKLAMA :
Yükümlülerin, asker edilmeleri veya askerlik hizmetinden muaf tutulmaları için yapılan işlemlerdir.
ASKERLİĞE ELVERİŞLİDİR :
Türk
Silâhlı Kuvvetleri Ssağlık Yeteneği Yönetmeliğine göre; sağlık
yönünden, askerlik hizmetini ifa etmesine mâni bir hastalık veya
arızası bulunmamak.
ASKERLİĞE ELVERİŞLİ DEĞİLDİR :
Türk
Silâhlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğine göre; sağlık yönünden
askerlik hizmetini ifa edemeyecek derecede hastalık veya arızası
bulunmak.
KAYNAK :
O yıl askerlik çağına girenlerle, bunlarla işleme tâbi yükümlülerden askerliklerine karar alınanların miktarıdır.
YÜKÜMLÜ SAYISI :
Bir askerlik şubesinin kayıtlarında bulunan, yasada yazılı yaş sınırı içindeki yerli ve yabancı yükümlülerin tamamıdır.
EMSAL :
Yükümlülerden
birlikte son yoklama işlemine tâbi tutulan veya tutulması gereken
doğumlular, sevkte ise, birlikte sevk edilmesi gereken celp grubudur.
YOKLAMA KAÇAĞI :
Yoklamaları
için bulundukları yerdeki askerlik şubelerine veya yurt dışı
temsilciliklerine, yasal süresi içinde kanunî bir özürü olmaksızın
gelmeyenler ile özürlerini bildirmeyenlerdir.
SAKLI :
Askerlik çağına girdiği halde isimlerini nüfus kütüğüne yazdırmamış olan yükümlülerdir.
ERTESİ YILA BIRAKMA :
Son yoklama sırasında yasada belirtilen sebeplerden dolayı (öğrenci, hapis) bir sonraki doğumla işleme tâbi yükümlülerdir.
SEVK TEHİRİ :
Askerliğine karar alınmış olduğu halde, yasada yazılı sebeplerden dolayı sevkleri geri bırakılan yükümlülerdir.
CELP GRUBU :
Ayrıldıkları
hizmet şekillerine göre yükümlülüklerini yerine getireceklerin, millî
savunma bakanlığınca tespit edilecek silâh altına alınma tarihleridir.
CELP DÖNEMİ :
Birbirini takip eden iki celbin, başlangıç tarihleri arasındaki süredir.
MUVAZZAFLIK DÖNEMİ:
Yükümlünün, askerlik şubesinden birliğine, sevk tarihinden başlayıp terhis tarihine kadar geçen süredir.
BAKAYA :
Sevk
için çağrıldıkları halde, sevkin son gününe kadar gelmeyenler ile sevk
edildikleri halde, kendilerine tanınan yol süresi sonuna kadar
birliklerine özürsüz katılmayan yükümlülerdir.
GEÇ İLTİHAK BAKAYASI :
Askerlik şubesinden sevkini müteakip, yol süresi içinde tertip edildiği eğitim merkezine özürsüz olarak geç katılanlardır.
FİRAR :
Kıt’asından
veya görevi icabı bulunmak zorunda olduğu yerden izinsiz olarak altı
günden fazla uzaklaşanlar ile izin, istirahat ve hava değişimi alarak
ayrılanlardan dönmeye mecbur bulundukları günden itibaren altı gün
içinde özürsüz olarak gelmeyenlerdir.
KISA SÜRELİ KAÇMA :
Kıt’asından veya görevi icabı bulunmak zorunda olduğu yerden izinsiz olarak yedi tam günden az süre ayrılanlardır.
İZİN TECAVÜZÜ :
İzin bitimini müteakip yirmi dört saat içinde birliğine katılmayanlardır.
HAVA DEĞİŞİMİ TECAVÜZÜ :
Hava
değişimi bitimini müteakip kıt’asına sevkini yaptırmayanlar ile sevkini
yaptırdığı halde altı tam gün içinde birliğine katılmayanlardır.
BEDELLİ ASKERLİK YÜKÜMLÜSÜ :
Askerlik
hizmetini yerine getirmiş sayılabilmeleri için ödemeleri gereken bedeli
ödeyerek askerlik hizmetini Askerlik Kanunu ile Yedek Subay ve Yedek
Askerî Memurlar Kanununa göre yapmakla yükümlü bulunan Türk
vatandaşıdır.
DÖVİZLE ASKERLİK YÜKÜMLÜLÜĞÜ :
Yükümlülerin
temel askerlik eğitimini yapmaları ve başvuru sırasında belirlenen
ödeme takvimine uygun olarak yasada belirtilen dövizi ödemeleridir.
BEDEL :
Yasada belirtilen döviz veya karşılığı konvertıbl yabancı ülke parasıdır.
YABANCI ÜLKEDE ÇALIŞAN İŞÇİ :
Yabancı
ülkede oturma veya çalışma iznine sahip olarak bir işveren ile yapılan
hizmet akdine göre fiilen yabancı ülkede bulunan ve ücretini yabancı
ülke parası olarak alan ve sıfatı devam eden yükümlülerdir.
DONATAN :
Kendisine
ait olan veya başkasına ait olup da kiraladığı yabancı bandıralı
gemiyle, yabancı ülkelerde deniz ticareti yapan kimsedir.
İŞVEREN :
Yabancı
ülkede oturma veya çalışma iznine sahip olarak bir iş yerini işveren
olarak fiilen o ülkede bulunmak suretiyle çalıştırdığını belgeleyen ve
bu sıfatı devam eden yükümlülerdir.
GEMİ ADAMI :
Bir
hizmet akdine dayanarak yabancı bayraklı gemilerde fiilen çalışan ve
ücretlerini yabancı ülke parası olarak alan ve bu sıfatı devam eden
yükümlülerdir.
HERHANGİ BİR MESLEK VEYA SANATI İCRA EDEN KİŞİ :
Yabancı
ülkede oturma veya çalışma iznine sahip olarak, işçi veya işveren
tanımı dışında kalan, herhangi bir sanat veya mesleği, fiilen yabancı
ülkede icra ettiğini o ülke resmî makamlarınca verilmiş resmî
belgelerle kanıtlayan ve bu sıfatı devam eden yükümlülerdir.
OTURMA VEYA ÇALIŞMA İZNİ :
Yükümlülere,
bulundukları yabancı ülkelerin kanunlarına göre verilen ve bu ülke
sınırları içinde geçerli bulunan oturma veya çalışmaya ilişkin izindir.
MUHABİR BANKA:
Dövizle
askerlikle ilgili olarak, yükümlülerce ödenecek dövizlerin, T.C. Merkez
Bankasına gönderilmesi için bu banka tarafından belirlenmiş bankalar ve
kuruluşlardır.
GÖÇMEN:
Fert olarak veya toplu halde
yerleşmek maksadıyla ve geri dönmemek üzere bulunduğu ülkeden ayrılarak
Türkiye’ye gelen, Türk Kültürüne bağlı ve Türk Soyundan kişilerdir.
MÜLTECİ:
Yerleşmek maksadıyla olmayıp, bir zaruret nedeniyle geçici olarak oturmak üzere Türkiye’ye sığınan kişilerdir.
ECNEBİ:
Bir devlete nazaran, kendi tâbiiyetinde olmayan kişilerdir.
HAYMATLOS :
Hiçbir devlet tâbiiyetinde olmayan kişilerdir.
YEDEKLİK YOKLAMASI :
Yükümlülerin
yedeklik dönemindeki sağlık, tahsil durumları ile diğer yetenekleri ve
adreslerindeki değişiklikleri belirtmek maksadıyla yapılan işlemlerdir.
ER:
İhtiyaçları devlet tarafından deruhte ve temin olunan rütbesiz askerdir.
ERBAŞ:
İhtiyaçları devlet tarafından deruhte ve temin olunan onbaşı ve çavuş rütbelerini haiz askerdir.
ASKERLİK NUMARASI :
Yükümlülerin
askerlik daire kodu, askerlik şubesi kodu, doğum yılı ve askeralma
kütük numarasının birleşmesinden meydana gelen 12 haneli sayı
dizisidir. Askerlik numarası her yükümlü için bir tane olup birden
yükümlüye aynı numaranın verilmesi ihtimali bulunmamaktadır.
Örnek: 077419640430
07 : Şanlıurfa Askerlik Şubesinin bağlı bulunduğu Diyarbakır Askerlik Dairesinin kodu
74 : Yükümlünün kayıtlı bulunduğu Şanlıurfa Askerlik Şubesinin kodu
1964 : Yükümlünün doğum yılı
0430
: Yükümlünün askeralma kütük numarası
YOKLAMA DÖNEMLERİ
İLK YOKLAMA (1 NİSAN - 30 NİSAN)
Her
yıl askerlik çağına girenlerin nüfus kayıtlarındaki bilgileri içeren
ilk yoklama kimlik çizelgeleri 1-30 Nisan tarihleri arasında, nüfusa
kayıtlı olunan yerin köy veya mahalle muhtarlıkları ile askerlik
şubelerinde askıya çıkarılmak suretiyle ilân edilir. (1111 Sayılı
Askerlik Kanunu Madde-83 )
